Cinsel Yönelimi Değiştirme Girişimlerine Odaklı Terapiler (Onarım veya Dönüştürme Terapisi) Amerikan Psikiyatri Derneği’nin Bildirgesi

15 Eylül 2011 / cetad.org.tr

http://www.psych.org/Departments/EDU/Library/APAOfficialDocumentsandRelated/PositionStatements/200001.aspx 
http://www.psych.org/Departments/EDU/Library/APAOfficialDocumentsandRelated/PositionStatements/200001a.aspx 

Cinsel Yönelimi Değiştirme Girişimlerine Odaklı Terapiler (Onarım veya Dönüştürme Terapisi) Amerikan Psikiyatri Derneği’nin Bildirgesi
Yönetim Kurulu Tarafından Mart 2000’de Onaylanmıştır
Genel Kurul Tarafından Mayıs 2000’de Onaylanmıştır

Önsöz
Aralık 1998’de, Yönetim Kurulu, Amerikan Psikiyatri Derneği’nin (APA) eşcinselliğin bir ruhsal bozukluk olduğu veya bir hastanın eşcinsel cinsel yönelimini değiştirmesi gerektiği önsel varsayımını temel alan “onarım” veya dönüştürme terapileri gibi herhangi bir psikiyatrik tedaviye karşı çıktığına dair bir bildirge yayımladı. Böylece APA, “onarım” terapisine karşı olan ya da eleştirel yaklaşan Amerikan Çocuk Hekimliği Akademisi, Amerikan Tabipler Birliği, Amerikan Psikoloji Birliği, Amerikan Danışmanlık Derneği ve Ulusal Sosyal Çalışmacılar Birliği gibi birçok mesleki örgüte katılmış oldu (1). Aşağıdaki Bildirge, bir hastanın cinsel yönelimini veya cinsel kimliğini değiştirmek üzere tasarlanmış terapilerle ilgili halkın ve profesyonellerin endişelerine yönelik olarak, yayımlanmış olan bildirgenin Yönetim Kurulu tarafından genişletilmiş ve ayrıntılandırılmış halidir. Bu bildirge, 1998’deki bildirgenin yerini almaktan çok onu güçlendirir. 

Bildirge
Geçmişte eşcinselliğin bir hastalık olarak tanımlanması, hemcinsler arası ilişkilerin toplum tarafından ahlaki olarak aşağılanmasının payandası olmuştur (2). Günümüzde, eşcinselliğin bir ruhsal bozukluk olduğunun öne sürülmesi, eşcinselliğin insan cinselliği yelpazesinin normal bir üyesi olduğunun giderek artan bir şekilde toplumsal kabul görmesini gözden düşürme çabasından kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak cinsel yönelimin değiştirilmesi son derece politik bir konu haline gelmiştir. Gey ve lezbiyenlerin Amerikan toplumuyla bütünleşmesine, böyle bir bütünleşmeyi ahlaki olarak yanlış bulan ve toplumsal yapıya zarar vereceğinden korkan insanlar tarafından karşı çıkılmaktadır. Bu konu etrafındaki politik ve ahlaki tartışmalar, konunun her iki tarafındaki bireylerin niyetlerini ve hatta kişiliklerini önplana çıkararak bilimsel verileri gölgede bırakmıştır. Bu belgenin amacı, gündemdeki bu konuya bir miktar ışık tutmaktır. 
Bireyin cinsel yönelimini değiştirmeye yönelik klinik girişimlerin geçerliliği, etkinliği ve etik yönü tartışmalıdır (3,4,5,6). Bugüne kadar, “onarım” terapilerinin gerçek etkinliğine ya da verdiği zarara karar vermeye yetecek sonuçlar bildiren titiz bilimsel çalışma yoktur. “Onarım” terapilerine dahil edilme ölçütleri, tedavinin risk ve faydaları ve uzun vadeli sonuçları ile ilgili bilimsel veri son derece kıttır. Literatür, değiştiğini iddia eden, değiştirme girişimlerinin kendine zarar verdiğini iddia eden ve değiştiğini iddia edip daha sonra bu iddialarından vazgeçen bireylere ilişkin anekdotların aktarıldığı bildirilerden oluşmaktadır (7,8,9). 
“Onarım” ve dönüştürme terapisi uygulanan hastalarla ilgili sınırlı bilimsel veriye rağmen, uygulamalara mantıksal zemin oluşturan kuramları değerlendirmek mümkündür. İlk olarak, bu terapiler, eşcinselliğin bir ruhsal bozukluk olmadığına dair Amerikan Psikiyatri Derneği’nin 1973’ten beri koruduğu, bilimsel görüşle çatışmaktadırlar. “Onarım” terapistlerin kuramları, eşcinselliği ya gelişimde duraklama, ya şiddetli bir psikopatoloji ya da ikisinin karışımı olarak görmektedir (10-15). Son yıllarda, “onarım” terapisinin önde gelen uygulayıcıları, açık bir şekilde, eşcinselliği patolojik kabul eden eski psikanalitik teorileri eşcinselliği kınayan geleneksel dini inançlarla birleştirmişlerdir (16,17,18). 
“Onarım” veya dönüştürme terapilerinin dayanak aldığı eski kuramlara ve dini inanışlara ilk bilimsel eleştiriler seksoloji araştırmacılarından gelmiştir (19-27). Daha sonra, psikanalitik kaynaklardan da eleştiriler ortaya çıkmıştır (28-39). Eşcinselliği kınayan ve “onarım” terapisinin dini formlarının altında yatan geleneksel, Kutsal Kitap’a dayalı yorumlara karşı çıkan dinsel düşüncelerde de giderek artış görülmüştür (40-46). 

Öneriler:

  1. 1. APA, 1973’teki eşcinselliğin tanı konulabilir bir ruhsal bozukluk olmadığına dair görüşünü yinelemektedir. Son dönemde eşcinselliğin tedavi edilebildiği öne sürerek tekrar patoloji olarak kabul edilmesine yönelik çabalara, titiz bilimsel veya psikiyatrik araştırmalar yerine, sıklıkla gey ve lezbiyenlerin medeni haklarına tam anlamıyla sahip olmalarına karşı çıkan politik ve dini güçler yön vermektedir. APA, politik veya dini gruplar eşcinselliğin tedavi edilebilir bir hastalık olduğuna dair iddialarda bulunduğunda, bilimsel bir organizasyon olarak APA’nın hızlı ve uygun bir yanıt vermesini önerir.
  1. 2. Genel bir ilke olarak, bir terapist tedavi hedefine zor kullanarak ya da incelikli etki yoluyla karar vermemelidir. Eşcinselliği dönüştürmeye veya “onarımına” yönelik psikoterapötik yöntemler bilimsel geçerliliği kuşkulu gelişim kuramlarını temel almaktadır. Ayrıca, girişimler sonucu “şifa” anlatan bildiriler kadar psikolojik zarar öne süren bildiriler de vardır. Son 40 yılda, “onarım” terapistleri, tedavi iddialarını kanıtlayan hiçbir titiz bilimsel araştırma ortaya koymamışlardır. Böyle bir araştırma sonucu alınana kadar, APA etik ilkelere duyarlı uygulayıcılara tıbbın “önce zarar vermeme” ilkesini göz önünde bulundurarak, bireylerin cinsel yönelimini değiştirmeye çalışmaktan kaçınmalarını tavsiye eder.
  1. 3. “Onarım” terapisi literatürü, tedavi yöntemleri için bilimsel seçim ölçütleri oluşturmayı zorlaştıran kuramlar kullanmaktadır. Bu literatür, yalnızca mevcut toplumsal damgalanmanın eşcinselliğin şifa bulması güdüsü üzerindeki etkisini yok saymakla kalmamakta, aynı zamanda eşcinselliği etkin biçimde damgalamaktadır. “Onarım” terapisi literatürü, ayrıca, hastalara yönelik potansiyel riskleri göz ardı ederken tedavinin başarılarını abartmaktadır. APA, Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü’nü (NIMH) ve akademik araştırma topluluğunu, “onarım” terapisinin yarar ve risklerini belirleyecek araştırmalar konusunda teşvik etmekte ve desteklemektedir.

 


Referanslar

 

 

  1. (1) National Association for Research and Treatment of Homosexuality, (1999), American Counseling Association Passes Resolution to Oppose Reparative Therapy. NARTH Website (http://www.narth.com/docs/acaresolution.html). 
    (2) Bayer, R. (1981), Homosexuality and American Psychiatry; The Politics of Diagnosis. New York: Basic Books. 
    (3) Haldeman, D. (1991), Sexual orientation conversion therapy for gay men and lesbians: A scientific examination. In Homosexuality: Research Implications for Public Policy, ed. J. C. Gonsiorek & J. D. Weinrich. Newbury Park, CA: Sage Publications, pp. 149-161. 
    (4) Haldeman, D. (1994), The practice and ethics of sexual orientation conversion therapy. J. of Consulting and Clin. Psychol., 62(2):221-227. 
    (5) Brown, L. S. (1996), Ethical concerns with sexual minority patients. In: Textbook of Homosexuality and Mental Health. ed. R. Cabaj & T. Stein. Washington, D.C.: American Psychiatric Press, pp.897-916. 
    (6) Drescher, J. (1997), What needs changing? Some questions raised by reparative therapy practices. New York State Psychiatric Society Bulletin, 40(1):8-10. 
    (7) Duberman, M. (1991), Cures: A Gay Man€s Odyssey. New York: Dutton. 
    (8) White, M. (1994), Stranger at the Gate: To be Gay and Christian in America. New York: Simon & Schuster. 
    (9) Isay, R. (1996), Becoming Gay: The Journey to Self-Acceptance. New York: Pantheon. 
    (10) Freud, S. (1905), Three essays on the theory of sexuality. Standard Edition, 7:123-246. London: Hogarth Press, 1953. 
    (11) Rado, S. (1940), A critical examination of the concept of bisexuality. Psychosomatic Medicine, 2:459-467. Reprinted in Sexual Inversion: The Multiple Roots of Homosexuality, ed. J. Marmor. New York: Basic Books, 1965, pp. 175-189. 
    (12) Bieber, I., Dain, H., Dince, P., Drellich, M., Grand, H., Gundlach, R., Kremer, M., Rifkin, A., Wilbur, C., & Bieber T. (1962), Homosexuality: A Psychoanalytic Study. New York: Basic Books. 
    (13) Socarides, C. (1968), The Overt Homosexual. New York: Grune & Stratton. 
    (14) Ovesey, L. (1969), Homosexuality and Pseudohomosexuality. New York: Science House. 
    (15) Hatterer, L. (1970), Changing Homosexuality in the Male. New York: McGraw Hill. 
    (16) Moberly, E. (1983), Homosexuality: A New Christian Ethic. Cambridge, UK: James Clarke & Co. 
    (17) Harvey, J. (1987), The Homosexual Person: New Thinking in Pastoral Care. San Francisco, CA: Ignatius. 
    (18) Nicolosi, J. (1991), Reparative Therapy of Male Homosexuality: A New Clinical Approach. Northvale, NJ: Aronson. 
    (19) Kinsey, A., Pomeroy, W., & Martin, C. (1948), Sexual Behavior in the Human Male. Philadelphia, PA: Saunders. 
    (20) Kinsey, A., Pomeroy, W., & Martin, C. and Gebhard, P. (1953), Sexual Behavior in the Human Female. Philadelphia, PA: Saunders. 
    (21) Ford, C. & Beach, F. (1951), Patterns of Sexual Behavior. New York: Harper. 
    (22) Hooker, E. (1957), The adjustment of the male overt homosexual. J Proj Tech, 21:18-31. 
    (23) Bell, A .& Weinberg, M. (1978), Homosexualities: A Study of Diversity Among Men and Women. New York: Simon and Schuster. 
    (24) Bell, A., Weinberg, M. & Hammersmith S. (1981), Sexual Preference: Its Development in Men and Women. Bloomington, IN: Indiana University Press. 
    (25) LeVay, S. (1991), A difference in hypothalamic structure between heterosexual and homosexual men. Science, 253:1034-1037. 
    (26) Hamer, D., Hu, S., Magnuson, V., Hu, N. & Pattatucci, A. (1993), A linkage between DNA markers on the X-chromosome and male sexual orientation. Science, 261:321-327. 
    (27) Bem, D. (1996), Exotic becomes erotic: A developmental theory of sexual orientation. Psychol. Review, 103(2):320-335. 
    (28) Marmor, J., ed. (1965), Sexual Inversion: The Multiple Roots of Homosexuality. New York: Basic Books. 
    (29) Mitchell, S. (1978), Psychodynamics, homosexuality, and the question of pathology. Psychiatry, 41:254-263. 
    (30) Marmor, J., ed. (1980), Homosexual Behavior: A Modern Reappraisal. New York: Basic Books. 
    (31) Mitchell, S. (1981), The psychoanalytic treatment of homosexuality: Some technical considerations. Int. Rev. Psycho-Anal., 8:63-80. 
    (32) Morgenthaler, F. (1984), Homosexuality Heterosexuality Perversion, trans. A. Aebi. Hillsdale, NJ: The Analytic Press, 1988. 
    (33) Lewes, K. (1988), The Psychoanalytic Theory of Male Homosexuality. New York: Simon and Schuster. Reissued as Psychoanalysis and Male Homosexuality (1995), Northvale, NJ: Aronson. 
    (34) Friedman, R.C. (1988), Male Homosexuality: A Contemporary Psychoanalytic Perspective. New Haven, CT: Yale University Press. 
    (35) Isay, R. (1989), Being Homosexual: Gay Men and Their Development. New York: Farrar, Straus and Giroux. 
    (36) O'Connor, N. & Ryan, J. (1993), Wild Desires and Mistaken Identities: Lesbianism & Psychoanalysis. New York: Columbia University. 
    (37) Domenici, T. & Lesser, R., eds. (1995) Disorienting Sexuality: Psychoanalytic Reappraisals of Sexual Identities. New York: Routledge. 
    (38) Magee, M. & Miller, D. (1997), Lesbian Lives: Psychoanalytic Narratives Old and New. Hillsdale, NJ: The Analytic Press. 
    (39) Drescher, J. (1998) Psychoanalytic Therapy and The Gay Man. Hillsdale, NJ: The Analytic Press. 
    (40) Boswell, J. (1980), Christianity, Social Tolerance and Homosexuality. Chicago, IL: University of Chicago Press. 
    (41) McNeil, J. (1993), The Church and the Homosexual, Fourth Edition. Boston, MA: Beacon. 
    (42) Pronk, P. (1993), Against Nature: Types of Moral Argumentation Regarding Homosexuality. Grand Rapids, MI: William B. Eerdmans. 
    (43) Boswell, J. (1994), Same-Sex Unions in Premodern Europe. New York: Villard Books. 
    (44) Helminiak, D. (1994), What the Bible Really Says About Homosexuality. San Francisco, CA: Alamo Press. 
    (45) Gomes, P. J. (1996). The Good Book: Reading the Bible with Mind and Heart. New York: Avon. 
    (46) Carrol, W. (1997), On being gay and an American Baptist minister. The InSpiriter, Spring, pp. 6-7,11._Appendix 1