Çocuk ve Gençlerin Cinsel Eğitiminde Önemli Noktalar
Birsen Özkan
[email protected]

Cinsel eğitim için çocukta olması gereken  alt yapı:

Çocuk, anababasına merak ettiği her şeyi sorabilecek; bir başka kişiyle tatsız bir olay yaşamış olsa bile  kendisine inanılacağından emin olarak  korkusuzca onlara açılabilecek bir güven duygusuna sahip olabilmeli.

Cinsel eğitim için anababada (büyüklerde) olması gereken alt yapı :

İnsan davranışlarına paradigmalar yön verir*. Paradigmalarının farkında olmayan yetişkin çocuğu nasıl etkilediğinin ayırdında olamaz. Bu nedenle  cinsel eğitim verecek kişi cinsellikle ilgili paradigmalarının farkında olmalı; kendi cinselliği ile barışık olmalı; eğitim için donanımlı olmalı; eğitimin ancak sorunsuz zamanda olabileceğini bilmeli; çocuk soru sorduğu zaman ya da bir sorunu olduğunda onu duyguları, düşünceleri, istekleri ve değerleriyle olduğu gibi kabul ettiğini  (Kabul onay değildir, anladığını, çocuğun dediğini tekrar etmeden kendi sözcükleri ile çocuğa anlatmaktır.) gösterecek olan bir dinleme becerisine sahip olmalı**

Cinsel eğitim, çocukların ve gençlerin geliştirecekleri cinsel kimliklerinden hoşnut olmalarını ve cinsellikte aktif olmadan önce cinsellikle ilgili yerel değil, evrensel değerleri edinmenin önemi konusunda bilinçlenmelerini sağlamalıdır.

Bunu sağlayabilmek için de sözü edilen alt yapı hazır ise anababalar ve çocukla ilgilenen büyükler eğitimlerini aşağıdaki noktalara önem vererek biçimlendirebilir:

Okul Öncesi Çocukluk Döneminde:

  1. Çocuğun bedensel farklılıkları öğrenebilmesi için doğal yoldan gözlem  yapmasının sağlanması,
  2. Anababa ile  birlikte banyo yapmasının 4-5 yaşlarında bitirilmesi, 
  3. Sözlü bilgiye soru sormadan başlanılmaması ve  sorunun yanıtından fazlasının verilmemesi,       
  4. Kızların kendilerini eksik hissettikleri dönemde artılarından söz edilmesi,  
  5. Cinsel davranışların ayıplanmaması, paylanmaması; çocuğu suçlu hissettirmeyecek bir yaklaşımla anababanın, sevgi ve şefkatle kendi sınırlarını çizmesi ve çocuğa yol göstermesi,
  6. Cinsel tacizden korunabilmesi için  bedeninin ona ait olduğu ve kendisi istemeden kimsenin dokunmasına izin  vermemesi gerektiği,  
  7. Çocukla konuşurken cinsiyetine  uygun iletiler gönderilmesi önemli noktalardır.

Ön Ergenlerin Eğitiminde:

  1. Ön ergenlik yaşının giderek küçüldüğü ve ne yazık ki insan yavrusunda cinsel olgunluğun bedensel ve duygusal olgunluktan önce geldiği,
  2. İkinci cinsel özellikler belirmeye başlayınca bedeninde olacak değişikliklerden söz edilmesi zamanının geldiği,
  3. Bu sohbetin babaların oğullarıyla, annelerin de kızlarıyla yapmalarının daha uygun olduğu; sorunsuz zamanda yapılan bu sohbetlerin içine değerlerin ve arkadaşlardan edinilmesi muhtemel olan yanlış inanış ve bilgilerin de girmesi gerektiği,
  4. Ön ergenliğin duygular ve hayaller çağı olduğu,
  5. Karşı cins önemli olmaya başladığı anda kendisini beğenmeyeceği,
  6. Bu nedenle iletişime çok önem verilmesi gerektiği,
  7. İki yıllık hazırlık döneminin sonuna doğru, adet görme  ve boşalmanın nasıl  olacağı, bunu anlatırken de beklenen, doğal bir şey olduğu,
  8. Ön ergenliğin bitişi, ergenliğin başlamasının aile içinde önemsenmesi.
  9. Çocuklarımızı severken cinsel bölgelere değmemeye özen göstermek gerektiği,
  10. Özdoyum konusuna gerçekçi yaklaşıp çocukta kaygıya ve suçluluk  duygusuna neden olmamaya dikkat etmek gerektiği,  Bu dönemde de cinsiyetine göre konuşmanın ve davranmanın önemi,
  11. Eş cinse yönelme konusunda korku yaratmamaya özen göstermek gerektiği dikkate alınmalı.

Ergenlerin Eğitiminde:

  1. Ön ergenliğin cinsellikle ilgili her şeyin merak edildiği, ergenliğin ise cinselliğin  yaşanmaya başlandığı dönem olduğu,
  2. Bu nedenle ergenin riskli cinsel davranışlardan korunabilmesi için, güvenli cinsel davranışlarla ilgili bilinç oluşturmanın  gerektiği,
  3. Anababaların çocuklarına kendi değerlerini değil, dünyasal değerleri kazandırmaya çalışmalarının önemi,
  4. Çocukların arkadaşlarından edindikleri yanlış inanışların/bilgilerin saptanması ve ayıklanması,
  5. Gençlerde güvenli cinsel davranışlar yerleşene kadar cinselliği yaşamalarının ertelenmesinin sağlıklı olacağı düşüncesinin onlarda yerleştirilmesi,
  6. Sözel cinsel bilgilerin ilk çocuklukta sorulardan sonra, ön ergenlik ve ergenlikte ise zamanı geldiğinde verilmesi, 
  7. Eş cinse yönelmenin de olası olduğunu kabul edip çocukların korkutulmaması konuları eğitimde göz önünde tutulmalı.

Çocukların ve gençlerin cinsel eğitiminde “ Her insanın bir onuru vardır; cinsel yaşam zorlama ve sömürüden uzak olmalıdır; cinsel yaşam karşılıklı güven, doğruluk, bağlılık ve saygı üzerine temellendirilmeli ve korkusuz yaşanmalıdır; cinsel yaşam kararlarının etkileri ve sonuçları vardır; cinsel davranışlara erken yaşta başlamak riskleri beraberinde getirir; cinsel davranış sorumluluk ve öz denetim gerektirir”*** gibi evrensel değerler gençlere yol gösteren ilkeler olduğunda, toplumumuzda ensest, taciz ve tecavüz olaylarının giderek yok olduğuna tanık olabiliriz. Gençler tek değere sahip olacaklarsa bunun “Kendine ve başkasına zarar vermemek” **** olması yeterli olacaktır.
                                                                                                                      
*Prof. Dr.Doğan Cüceloğlu
**Dr. Thomas Gordon Etkili Anababa Eğitimi
***Cinsel Sağlık Eğitimi- MEB ve İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı
****Prof. Dr. Ayşen Bulut

Bu makale 4857 kez görüntülenmiştir.

Yazarın Diğer Makaleleri

Yazarın sistemde kayıtlı başka makalesi bulunmamaktadır.